UMETNOST, UPRKOS SVEMU
Savremena afrička umetnost iz zbirke Ilije Gubića
23. jun – 8. oktobar 2023. godine
Kustoskinja izložbe: Aleksandra Gačić
Izložba je otvorena u petak, 23. juna, u 18 časova u Muzeju afričke umetnosti i označila je početak tradicionalne manifestacije Afro festival, koja se ove godine održala 24. i 25. juna u saradnji sa Ministarstvom za omladinu, umetnosti i sport Kenije, kao i Kulturnim centrom Kenije pod nazivom „Kenija – ponos Afrike!“.
Na otvaranju izložbe prisutnima su se obratile dr Marija Aleksić, direktorka Muzeja afričke umetnosti, i dr Ivana Bašičević Antić, direktorka Muzeja naivne i marginalne umetnosti.
Izložba je otvorena koncertom Muzika i ples u pokretu, koje su izvele muzičke i plesne grupe iz Burundija, u saradnji sa Muzikološkim institutom SANU, ispred kojeg su govorile dr Marija Dumnić Vilotijević i dr Marija Maglov.
Pogledajte fotografije sa otvaranja izložbe:
O IZLOŽBI
Umetnička produkcija afričkog kontinenta, crpeći iz tradicije, ali uporno reagujući na savremenost, neprestano je bila izložena različitim društveno-istorijskim okolnostima i promenama. Sam naslov – Umetnost, uprkos svemu, ujedno je i okosnica izložbe jer insistira na tome da se afrička umetnost i umetnici prilagođavaju brojnim preprekama i ograničenjima savremenog sveta, koristeći na originalne načine jezik globalne umetničke scene.
Ovom izložbom – koja se zasniva na kolekciji arhitekte i počasnog konzula Srbije u Ruandi, Ilije Gubića – javnosti se po prvi put predstavljaju umetnici: Lorens „Šabu“ Mvangi iz Kenije, Husein Salim iz Sudana, Malangatana Valente Ngvenja iz Mozambika, Kolin Sekajugo, dr Lilian Meri Nabulime i Bruno Serunkuma iz Ugande, Gi Karangva Omega, Floride Mukabageni, Medard Bizimana, Strong Karakire, Bendžamin Rusagara, Kristian King Dusabe, Isak Irumva i Brejv „Tangz” Rumariza iz Ruande.
Svi oni mogu se okarakterisati kao afropolite – umetnici sa afričkog kontinenta ili vezani za taj kulturno-istorijski prostor koji u svom estetskom izrazu revitalizuju sopstveno kulturno nasleđe (etničko, tradicionalno, nacionalno), ali na način i kroz medije koje ih čine otvorenim prema tekovinama globalnog sveta. Njihova iskustva „afričke” svakodnevice nadovezuju se na redefinisanje pojma afričkog porekla jer su oni istovremeno i „građani sveta” koje muče problemi sa kojima se susreće savremeno čovečanstvo, poput klimatskih promena, nejednakih životnih standarda, delovanja patrijarhalnog modela života i nevidljivost žena, kao i „uobičajene“ egzistencijalne brige i dr.
Inspirisani životnim pričama i društvenim kontekstom u kojem rade afrički umetnici, ovom izložbom želimo da pošaljemo poruku da naizgled nepremostive prepreke savremenog sveta ne uspevaju da pokolebaju poriv za kreativnim izražavanjem. Štaviše, umetnici pred nama pažljivo promišljaju svoju sredinu i uporno stvaraju. Ideje njihovih radova prkose geopolitičkim okvirima i odjekuju širom sveta, a njihove poruke ostavljaju kulturni pečat na globalnoj umetničkoj sceni.
Umetnost ne poznaje granice, ona pomera, menja i stvara svet.
Izložbu prati dvojezični, srpsko-engeski katalog sa tekstovima Ilije Gubića i autorke izložbe Aleksandre Gačić, kao i intervjuom sa Vivaldijem Ngenzijem, specijalistom za muzejski menadžment Muzeja umetnosti Ruande.
Pored izloženih dela (15 slika, 5 skulptura i 1 vaza) iz Gubićeve zbirke, izložbu prate i kratkometražni video zapisi nastali na osnovu materijala koje je Gubić snimio tokom višegodišnjeg boravka u Ruandi: „Život jedne slike: Čovek sa maskom” (2021), zahvaljujući saradnji sa Tehnološkim fakultetom u Novom Sadu, otkriva nam od kojeg je materijala sačinjeno jedino savremeno umetničko delo koje je preživelo genocid u Ruandi 1994. godine, inače izvučeno iz ruševina umetnikove kuće; zatim video zapisi „Bendžamin Rusagara” „Kristian King Dusabe” i „Isak Irumva” nastali 2022. godine u saradnji sa filmskim producentom Bojanom Jošićem, upoznaju nas sa umetničkim misijama mladih ruandskih umetnika; kao i dva video zapisa „Poseta Muzeju umetnosti Ruande” (2019) i „Ženski Njamirambo Centar” (2018) koji u reportažnom stilu svedoče o savremenoj umetničkoj sceni i ženskoj svakodnevici Ruande.
Prvo javno vođenje kroz izložbu održala je kustoskinja Aleksandra Gačić u nedelju 25. juna u 16 časova u okviru manifestacije Afro festival.
Realizaciju izložbe pomogli su: Ministarstvo kulture Republike Srbije, Tehnološki fakultet u Novom Sadu, Muzej umetnosti Ruande i Akademija kulturnog nasleđa Ruande Inteco Y’umuco. Posebno se zahvaljujemo producentu Bojanu Jošiću; umetnicima dr Lilian Meri Nabulime i Isaku Irumvi; Bjornu Sternu, menadžeru umetnika Kolina Sekjaugoa; Virutelnom muzeju Lusofoniji, platformama Satellites of Art i Urban Africans; kao i The Melrose Galeriji.
Grafički dizajn i vizuelni identitet: Nikola Radojčić, Isidora Tomić – Braća Burazeri
Fotografija: Vlada Popović
Tehnička realizacija: Živan Radovanović i Quadrium
Štampa: Manuarta
Tokom trajanja izložbe biće organizovana javna vođenja i dečije radionice u okviru redovnog programa Nedelja u MAU, kao i niz razgovora i vođenja sa Ilijom Gubićem i gostima (više informacija uskoro).
